Het geluid van die BVSC vormde een scherp contrast met de populaire salsa- en timbaklanken uit Havana van groepen als Bamboleo, David Calzado y la Charanga Habanera en José Luis Cortes y N.G. la Banda. Hun populariteit is op Cuba tanende want de populaire muziek is zich inmiddels weer in nieuwe richtingen aan het ontwikkelen. Sprekend voorbeeld daarvan is Asere. Het orkest is zeven man sterk. De meeste leden zijn achter in de twintig en komen deels uit het hippe Havana, deels uit de Oostelijke provincies waar de traditionele muziek nog steeds erg populair is. Op zoek naar het ontstaan van Asere komen wij terecht bij José "Guajiro" Reyes. Hij is met zijn vijfendertig jaar zo'n beetje het oudste van het gezelschap en stond ruim negen jaar geleden samen met Adan Pedroso aan de wieg van Asere. Zijn vader speelde seis, een moeilijk instrument waaraan hij zichzelf niet graag waagt. Er klinkt dan ook bewondering in zijn stem door dat zijn vader dit kan. Het eerste snaarinstrument dat hij onder de knie kreeg, was de bas.
Later is hij zich steeds meer gaan toeleggen op de tres. Hij volgde een opleiding aan de Esquela de Arte in Yarey. Al spoedig zien wij hem op het podium staan met het Conjunto Campesino de Guantanamo. Andere klinkende namen zijn uit Santiago de Cuba: Corazón de Son, het orkest van Maria Ochoa waar hij stuivertje wisselt met Rey Cabrera, en het Conjunto Son 14. Uiteindelijk verliet ook hij zijn geboortestreek om zich in Havana te vestigen. Daar raakt hij verbonden aan Los Bocucos, een orkest met een magische naam. Ooit was het de begeleidingsband van Pacho Alonso. Toen deze het orkest verliet, werd Ibrahim Ferrer de nieuwe trekpleister. José is tot op de dag van vandaag aan dat orkest verbonden en heeft er sinds enkele maanden de leiding van overgenomen. Op het podium met Asere is José duidelijk aanwezig. Springend met zijn tres lijkt het haast alsof hij zijn energie niet kwijt kan. Maar van het podium, even apart genomen, heeft hij genoeg rust voor een kort gesprek. Eigenlijk, zo vertelt José, was "Asere" een doorontwikkeling van "Samboy", een eerder project van hem en Adan Pedroso. De groep werd ontdekt door de Engelse producer John Hollis die in 1996 samen met de Colombiaanse zangeres Toto la Momposina in Havana was. Zij probeerden daar in contact te komen met zangeres Celina Gonzalez. De bedoeling was haar over te halen naar Londen te gaan voor het maken van een aantal opnamen samen met Toto la Momposina. Zwervend door Havana ontdekten zij de groep van José en Adan die door Toto prompt "Asere" werd gedoopt. Het woord "Asere" is afkomstig uit het Abakua zoals dat nog door Afro-Peruanen wordt gesproken en betekent zoveel als "ik groet u". Cuba heeft natuurlijk zijn eigen lijnen naar West Afrika en kent daardoor allerlei Abakua genootschappen. Het woord is dan ook niet vreemd op Cuba. In Havana is het dagelijks spraakgebruik om iemand bij een ontmoeting aan te spreken met "¿Que vola, asere?" (Hoe gaat het vriend?).
John Hollis werd hun manager en produceerde meteen "Cuban soul", het eerste album Asere. Enige tijd later volgde "Yo soy el son". Op het moment dat het orkest weer terug naar Cuba moest, besloot Adan Pedroso in Engeland te blijven en te gaan werken aan een solocarrière. Dat was in 2001. Het roer werd daarop overgenomen door Michel Padrón. Hij was al sinds 1998 als trompettist aan het orkest verbonden. Eenmaal aan het roer is hij met eigen composities en arrangementen in hoge mate bepalend geworden voor de verdere koers van het gezelschap. De samenstelling en enting op roots bleven weliswaar behouden, niettemin zijn er sindsdien allerlei vernieuwende elementen in geslopen. Het is juist dit veranderingsproces, het met een traditioneel concept, in dit geval de septeto bezetting, nieuwe wegen inslaan, wat aandacht trekt. Ietwat beduusd door het gewicht dat wij aan zijn rol in dit veranderingsproces toekennen, geeft Michel aan dat er wat hem betreft geen gericht streven aan ten grondslag ligt. Eigenlijk leeft hij vanaf zijn geboorte negenentwintig jaar geleden tussen muziek. Als het even kan heeft hij een walkman op en luistert naar muziek. Michel is daarin breed georiënteerd. Van klassiek en jazz tot reggae en funk laat hij aldus op zich inwerken. Als trompettist heeft hij grote bewondering voor Miles Davis.
Er is een tijd geweest dat jazz op Cuba erg gevoelig lag.Dat is in de loop der tijd veranderd. Het muziekonderwijs speelt er steeds meer op in en er worden workshops gegeven. Het kan niet anders als dat al deze stromingen op één of andere manier gaan doorklinken in de muziek waar hij zelf mee bezig is. En waar hijzelf mee bezig is, laat zich dan ook niet bepaald in een hokje plaatsen. Naast zijn werk met Asere speelt hij in het symfonieorkest van Havana. Ook schrijft hij filmmuziek. Een heel andere richting moest hij weer inslaan toen hij werd opgetrommeld voor opnamen van de Kaapverdiaanse diva Cesaria Evora. Op hun album "Destinos" valt een vrijage tussen son en reggae te beluisteren.
En op zijn volgende album tenslotte komt een uitstapje met de Libaneese zangeres Randa Ghossoub. Vertrekpunt van alle muziek van Asere is wat hem betreft de son en moet vooral dansbaar zijn. De teksten moeten diep zijn, recht uit het hart komen en liefst ook nog eens sociaal bewogen. Maar vooral dat laatste blijkt op Cuba steeds weer een lastig onderwerp te zijn. Michel zoekt geen confrontatie met het gezag. De teksten die hem voor ogen staan, zijn dan ook niet zozeer kritisch van aard als wel constructief. Muziekstromingen als bijvoorbeeld R&B vindt hij een veel te negatieve inslag hebben en zal daar dan ook in zijn muziek weinig mee doen.
Ook aan David Echevarria zijn de veranderingen niet ontgaan. De in 1974 in Havana geboren David is sinds 2001 als zanger aan Asere verbonden. Voor David is Asere niet meer de dezelfde band die het was bij de oprichting midden jaren negentig. Een aantal oude leden zijn opgestapt en de nieuwe leden die binnenstroomden hebben zo hun eigen inbreng gehad. Het heeft in de beleving van David onder meer geleid tot "rijpere" arrangementen en ruimte voor invloeden van buitenaf zoals vermenging van Son met Raggae, Fusion en nog andere combinaties. Zoals hij het vertelt, lijkt de koers van Asere niet meer dan het gevolg van een logische ontwikkeling. Na een bloeiperiode van de salsa en de timba, begin jaren negentig, ervaart hij dat de jeugd op Cuba weer nieuwe wegen is ingeslagen. Naast aandacht voor roots en salsa hebben zij ook oog en oor voor populaire muziek, jazz en romantische muziek gekregen. In Asere klinkt dit allemaal door. Het orkest mag dan wel een traditionele septeto bezetting hebben, inmiddels hebben ook daar de eerste elektrisch verstrekte instrumenten hun intrede gedaan.
De ritmes zijn traditioneel maar wel verpakt in hedendaagse arrangementen. Toerend door het buitenland leiden toevallige ontmoetingen tot nieuwe impulsen. Hoewel ze bij zulke gelegenheden niet altijd elkaars taal kunnen spreken, spreekt de muziek voor zich. Zo hebben zij tijdens een tournee in 2002 door Spanje de Panamese percussionist Billy Cobham ontmoet. Deze gaf daar een workshop en de ontmoeting ontaardde in een spontane jamsessie. De contacten zijn gebleven en zo ontstond het idee ooit iets gezamenlijks op te nemen. Het is niet alleen bij een voornemen gebleven. Op hun derde album "Destino" uit 2004 prijkt het nummer "Habanera", de concrete uitwerking van dit idee. Doordat zijn ouders zelf in de showbizz werkzaam waren, beseft David dat zijn muzikale vorming vooral afkomstig is van de vele huisvrienden van zijn ouders uit diezelfde showbizz.
|
